Sprawy karne

Znęcanie się psychiczne i fizyczne. Jakie grożą sankcje karne za popełnienie tego przestępstwa?

Przestępstwo znęcania się psychicznego i fizycznego (art. 207 Kodeksu karnego, dalej: k.k.) w dzisiejszych czasach jest jednym z najczęściej ściganych przestępstw. Częstokroć nie dochodzi do jego popełnienia z uwagi na to, że osoba, która uważa że padła ofiarą tego przestępstwa próbuje jedynie uprzykrzyć życie potencjalnemu sprawcy, zemścić się albo uzyskać przychylność sądu orzekającego w sprawie o rozwód, o ustalenie kontaktów z małoletnim dzieckiem, bądź pozbawić lub ograniczyć władzę rodzicielską nad dzieckiem. Jednakże, gdy dojdzie do popełnienia ww. przestępstwa należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach.
Po pierwsze, przestępstwo znęcania się stanowi podstawowy instrument zwalczania zjawiska przemocy w rodzinie. Dotyczy więc jednego z najbardziej groźnych zjawisk, które narusza wiele dóbr człowieka stanowiących wartość konstytucyjną. Przede wszystkim zostaje naruszone prawo i wolność człowieka, zatem jego godność, osobiste bezpieczeństwo, czy nietykalność cielesna.
Pod pojęciem „znęcania się” rozumiemy różne sposoby zachowania się sprawcy. Katalog tych zachowań jest otwarty i wymaga każdorazowej wnikliwej oceny stanu faktycznego. W orzecznictwie znęcanie się jest definiowane jako działanie albo zaniechanie polegające na umyślnym zadawaniu bólu fizycznego lub dolegliwych cierpień moralnych (psychicznych), powtarzających się albo jednorazowych, lecz intensywnych i rozciągniętych w czasie. Warto pamiętać, że o uznaniu za znęcanie się zachowania sprawiającego ból fizyczny lub dotkliwe cierpienie moralne (psychiczne) decyduje ocena obiektywna, nie zaś subiektywne odczucie pokrzywdzonego.
Znęcanie się może objawiać się w dwóch postaciach jako znęcanie fizyczne lub psychiczne. Znęcanie fizyczne polega na zadawaniu bólu fizycznego oddziałującego ujemnie na organizm człowieka. Z kolei znęcanie psychiczne polega na zadawaniu dotkliwych cierpień, które oddziałują szkodliwie przede wszystkim na przeżycia psychiczne człowieka, czy jego samopoczucie. Przykładami takich zachowań będzie np. bicie, szykanowanie, lżenie, grożenie przestępstwem lub porzuceniem, kopanie, duszenie, popychanie, targanie za włosy, wykręcanie rąk, rzucanie o ścianę lub podłogę, wystawianie na wielkie zimno lub wielkie ciepło, zamykanie w ciemnym lub w jasnym pomieszczeniu, zmuszanie do pożycia cielesnego w obecności dzieci, molestowanie seksualne, niszczenie sprzętów domowych lub pamiątek rodzinnych, dręczenie głodem, nieopalanie zimnego mieszkania, niewezwanie lekarza do osoby chorej, oblewanie wodą, awanturowanie się, zakłócanie snu, utrudnianie korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania itd.
Za popełnienie ww. przestępstwa sprawcy grozi sankcja karna. Jej wysokość zależeć będzie od skutków i rozmiarów popełnienia przestępstwa. Zatem rozróżniamy następujące typy:
• typ podstawowy zawarty w art. 207 § 1 k.k. (kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy) zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5;
• typ kwalifikowany zawarty w art. 207 § 1a k.k. (kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą nieporadną ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny) zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8;
• typ kwalifikowany zawarty w art. 207 § 2 k.k. (znęcanie połączone z stosowaniem szczególnego okrucieństwa) zagrożony karą pozbawienia wolności od roku do lat 10;
• typ kwalifikowany zawarty w art. 207 § 3 k.k. (jeżeli następstwem czynu jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie) zagrożony karą pozbawienia wolności od lat 2 do lat 12.
Warto pamiętać, że co do zasady istnieje możliwość zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania oraz warunkowego zawieszenia wykonania kary, jeśli orzeczono wobec sprawcy karę nie przekraczającą roku pozbawienia wolności.
Ze względu na specyficzny charakter przestępstwa znęcania szczególne znaczenie będzie miało również orzeczenie środków karnych w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzonym, zakaz zbliżania się itd.

Masz Pytania?

Skontaktuj się