Orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów jest w praktyce bardzo uciążliwy, bowiem w dzisiejszych czasach praktycznie każdy z nas przemieszcza się pojazdem mechanicznym. Czy prawo przewiduje możliwość skrócenia orzeczonego środka karnego? Kto i w jakim przypadku może z takiego prawa skorzystać?
Nowelizacja Kodeksu karnego oraz niektórych ustaw z dnia 20 marca 2015 r., która weszła w życie z dniem 18 maja 2015 r. dodaje do Kodeksu karnego wykonawczego art. 182a, zgodnie z którym istnieje możliwość warunkowego skrócenia zakazu prowadzenia pojazdów, poprzez zastosowanie blokady alkoholowej.
Czym jest blokada alkoholowa? Najprościej rzecz ujmując, jest to urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu w przypadku, gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3. Przed uruchomieniem silnika prowadzący pojazd musi podać próbkę wydychanego powietrza do zbadania przez urządzenie. Dopiero w sytuacji, gdy urządzenie wykaże stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu niższe od wskazanej w ustawie wartości, mechanizm umożliwi uruchomienie pojazdu.
Kto i w jakiej sytuacji może skorzystać z tego uprawnienia?
Otóż, co do zasady o zgodę na warunkowe prowadzenie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową, może zwrócić się z wnioskiem do sądu osoba, względem której został orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych za jazdę w stanie nietrzeźwości. Wniosek, o którym mowa składa się do sądu pierwszej instancji, który wydał wyrok. Powyższy wniosek zostanie uwzględniony, jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru lub po 10 latach, jeżeli zakaz został orzeczony dożywotnio. Jeżeli natomiast wyrok skazujący uprawomocnił się przed datą wejścia w życie przepisów ustawy, to wniosek do sądu może zostać złożony po połowie okresu orzeczonego zakazu, ale nie wcześniej niż po upływie 18 miesięcy. W związku z powyższym osoby, wobec których sąd orzekł przed nowelizacją przepisów zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres np. 1 roku, nie będą mogły złożyć do sądu wniosku o jakim mowa.
Kolejnym warunkiem jaki trzeba spełnić, aby sąd przychylił się do naszego wniosku jest wykazanie, że postawa, właściwości i warunki osobiste wnioskującego oraz jego zachowanie, uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Ocenę wymienionych przesłanek sąd opiera na wiedzy uzyskanej m.in. w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego, a także na informacjach dotyczących wnioskującego, uzyskanych od Policji. Do wniosku można również załączyć opinię od pracodawcy, zaświadczenie o podjęciu i ukończeniu terapii alkoholowej itp.
Kierowca, który uzyska zgodę sądu na prowadzenie pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową, będzie musiał ponownie wyrobić dokument prawa jazdy. Na odwrocie dokumentu w rubryce nr 12, pojawi się liczba 69, oznaczająca, że jego posiadacz może prowadzić wyłącznie pojazdy wyposażone w blokadę alkoholową. Jedynym dopuszczanym odstępstwem od tej reguły jest pojazd wykorzystywany do nauki jazdy lub egzaminowania, kiedy osoba objęta zakazem jest szkolona lub egzaminowana. Po spełnieniu ww. wymagań, kierowca będzie musiał udać się do warsztatu wyspecjalizowanego w montażu blokady alkoholowej w pojazdach mechanicznych, a następnie do stacji diagnostycznej w celu uzyskania potwierdzenia, że zainstalowane urządzenie działa poprawnie. Koszt założenia blokady alkoholowej wynosi około 5 tys. zł, a jej montaż około 500 zł. Urządzenie należy obowiązkowo kalibrować raz na 12 miesięcy oraz wykonywać co 12 miesięcy badania w stacji diagnostycznej.
Czy powyższą zgodę sąd może uchylić? Ustawodawca przewidział taką możliwość w przypadku, gdy skazany rażąco naruszył porządek prawny w zakresie dotyczącym bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.
Podkreślić należy, iż skazanemu przysługuje zażalenie na niekorzystne dla niego orzeczenia sądu.